Kürtaj, istenmeyen veya sağlıksız bir gebeliğin sonlandırılması için uygulanan bir yöntemdir. Gebeliğin 10. Haftasına kadar isteğe bağlı çocuk aldırılabilir. Kürtaj gebelik sonlandırma dışında rahimden parça almak ve patolojiye göndermek için de yapılabilir.
“Kürtaj acıtır mı?” sorusu kürtaj olacak kadınları en çok endişelendiren konulardan biridir. Bu yazımda “Kürtajda ağrı hissedilir mi? Ağrısız kürtaj yöntemleri nelerdir?” sorularının cevabını vereceğim.
Kürtaj Olurken Acı Duyulur mu?
Kürtaj ağrılı bir işlemdir. Çünkü rahim ağzı ve rahim ağrıya duyarlı organlardır. Kürtaj sırasında 3 yerde ağrı duyulur.
- Rahim ağzının tenekülüm ile tutulması sırasında
- Rahim ağzının genişletilmesi sırasında
- Rahim duvarının kazınması sırasında hasta ağrı hisseder.
Her insanın ağrı eşiği birbirinden farklıdır. Kimi insanlar çok az uyaran ile ağrı hissederken kimileri ağrıya çok daha dayanıklıdır. Ama genel olarak kadınlar az veya çok kürtaj sırasında ağrı hissederler. Bu nedenle kürtaj yaparken anestezi verilmesi şarttır.
Kürtaj Ağrısı Nasıl Olur?
Kürtaj ağrısı adet sancısına benzer. Ancak adet sancısından çok daha şiddetlidir. Acı genelde kasık bölgesinde hissedilir, bele ve bacağa vurabilir. Ancak kürtajda anestezi yapıldığından bu ağrıların hiç biri hissedilmez.
Ağrısız Kürtaj Yöntemleri
Ağrısız kürtaj için 2 yöntem vardır.
- Lokal anestezi ile kürtaj (alttan uyuşturma)
- Genel anestezi ile kürtaj (uyuyarak)
Klinik pratikte en çok tercih edilen yöntem genel anestezi ile kürtaj yöntemidir. Çünkü genel anestezi ile yapılan kürtajda hasta kesinlikle acı hissetmez. Ama lokal anestezi ile kürtajda kazıma işlemi sırasında hasta ağrı hisseder.
Lokal Anestezi İle Kürtaj Nasıl Yapılır?
Lokal anestezi ile kürtaja halk arasında alttan uyuşturma da denir. Bu yöntemde lokal anestezik maddeler rahim ağzının saat 3 ve 9 hizasına yapılır. Lokal anestezi kadın doğum doktoru tarafından uygulanır.
Lokal anestezi sadece rahim ağzının genişletilmesi sırasında ağrı hissedilmemesini sağlar. Rahim içi temizlenirken hissedilen acıyı ortadan kaldırmaz. 10 haftadan küçük gebeliklerin kürtajında çoğunlukla rahim ağzının genişletilmesine gerek kalmaz.
Bu nedenle lokal anestezi ile kürtajda hasta ağrı hisseder. Çünkü lokal anestezi rahimi uyuşturmaz sadece rahim ağzını uyuşturur. Rahimin hepsini lokal anestezi ile uyuşturmak mümkün değildir. Bu nedenle de lokal anestezi ile kürtajın acıyı azaltmadaki rolü tartışmalıdır.
Genel Anestezi ile Kürtaj Nasıl Yapılır?
Kürtajda genel anesteziyi anestezi doktorları yapar. Kürtajda yapılan genel anesteziye sedasyon denir. Yani hasta derin uyku haline geçer. Ama nefes alıp vermeye devam eder, büyük ameliyatlarda yapılan genel anestezide ise hasta entübe edilir. Sedasyon ile genel anestezi arasındaki fark budur.
Uyuyarak yapılan kürtajda hastaya damar yolu açılır. Buradan kısa etkili ilaçlar yapılır. İlaç yapılır yapılmaz hasta saniyeler içinde uykuya dalar. İşlem biter bitmez de uyanır. Normal şartlarda kürtaj 5-10 dakika sürer. Hasta da sadece 5-10 dakika uyur.
Sedasyonda verilen ilaçların etki süresi kısa olduğu için kürtaj biter bitmez hasta uyanır. Uyandığında hafif sersemlik hisseder. Ama bu sersemlik hissi 30-60 dakika içinde geçer ve hasta kürtaj sonrası hemen normal hayatına dönebilir.
Kürtajda Hangi Anestezi Yöntemi Daha İyi?
Kürtajda acı hissedilmemesi için en iyi yöntem uyuyarak yapılan kürtajdır. Bu nedenle de kliniklerin çoğunda genel anestezi ile kürtaj tercih edilmektedir. Ama burada önemli nokta genel anestezinin anestezi uzmanı tarafından verilmesidir. Çünkü anestezi kadın doğum doktorunun alanı değildir ve olası bir sorunda kadın doğumcu hem kürtajı yapıp hem hastaya müdahale edemez.
Eğer hastanın genel anestezi almasına engel bir durum varsa lokal anestezi ile kürtaj tercih edilir. Genel anestezi ile kürtajda hastanın en az 4-5 saattir aç olması gerekir. Aç olmayan ve acil kürtaj olması gereken hastalarda da lokal anestezi ile kürtaj tercih edilebilir.
Narkozsuz Kürtaj Acıtır mı?
Hastanın ağrı eşiği çok yüksek değilse evet narkozsuz kürtaj acıtır. Bu nedenle de ben kendi hastalarıma narkozsuz kürtajı önermiyorum ve uygulamıyorum. Narkozsuz kürtaj sadece anestezi almaya uygun olmayan hastalarda uygulanan bir yöntemdir.
Vakumla Kürtaj Acıtır mı?
Vakumla kürtaj kadınlara ağrısız bir işlem gibi gelebilir. Doğru, eskiden yapılan kürtaj yöntemlerine göre vakumla kürtaj daha az invazif bir yöntem. Ama yine de vakumla kürtajda da rahim duvarı kazınır. Kazıma işlemi sırasında hasta acı hisseder. Yeterli kazıma yapılmazsa da rahimde parça kalır.
İster vakumlu kürtaj olsun ister dilatasyon kürtaj olsun tüm kürtaj tekniklerinde ağrı hissedilir. Bu nedenle mutlaka anestezi uygulaması gerekir.
Anestezi ile Kürtajda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Genel anestezi ile kürtajda dikkat edilmesi gereken en önemli şey hastanın aç olmasıdır. Çünkü hasta uyurken kusma refleksi gelebilir. Normalde uyanık bir insan kusarsa mide içeriğini dışarı atar. Ama derin uykuda olan bir insan kusarsa mide içeriği akciğere kaçabilir ve nefes alamaz. Bu komplikasyonun olmaması için midenin boş olması gerekir. Bu nedenle genel anestezi ile kürtaj öncesi 4-5 saat boyunca hastanın hiçbir şey yememiş ve içmemiş olması gerekir. Buna su da dahildir.
Lokal anestezi ile kürtajın da riskleri vardır. En önemli risk alerjik reaksiyon gelişmesidir. Alerji dışında enjeksiyonun yapıldığı yerde kanama veya sinir uyarısına bağlı (vagal refleks) ani tansiyon düşmesi, bayılma yaşanabilir. Bu risklerden korunmak için lokal anestezinin doğru yere uygulanması ve müdahale için gerekli ilaç ve ekipmanların bulunması gerekir.
İlginizi Çekebilir: Kürtaj Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kürtaj Anestezisinin Riskleri
Kürtaj anestezisine bağlı riskler oldukça nadir görülür. Çünkü bu hasta grubu genelde genç ve sistemik hastalığı olmayan hasta grubudur. Gerekli özen gösterilerek ve önlemler alınarak bu risk azaltılabilir.
İlginizi Çekebilir: Kürtajın Riskleri
Kürtaj anestezinin risklerini azaltmak için kürtaja mutlaka anestezi doktorunun eşlik etmesi çok önemlidir. Acil bir durum geliştiğinde müdahale edecek ekipman ve ilaçların da mutlaka klinikte bulunması gerekir.
Kürtaj anestezisinin riskleri şu şekilde sıralanabilir.
- Alerji
- Solunum depresyonu
- Aspirasyon pnömonisi
- Kanama
- Vagal uyarıya bağlı hipotansiyon, bayılma
Sonuç olarak kürtaj acı veren bir işlemdir ve mutlaka narkoz yöntemlerinden biri tercih edilmelidir. Narkoz yöntemlerinden de en iyisi genel anestezi ile kürtaj yapılmasıdır. Özenli ve doğru yapılan anestezi ile güvenli ve konforlu bir şekilde kürtaj yapılabilir.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Referanslar
- Yonke N, Leeman LM. First-trimester surgical abortion technique. Obstet Gynecol Clin North Am. 2013 Dec;40(4):647-70.
- MACFARLANE KT. THE INDICATIONS FOR DILATATION AND CURETTAGE. Can Med Assoc J. 1964 Feb 01;90:364-9.
- Allen RH, Goldberg AB. Cervical dilation before first-trimester surgical abortion (<14 weeks’ gestation). Contraception. 2016 Apr;93(4):277-291