Kürtaj hem istenmeyen gebeliklerin hem de istenen ancak bebeğin ya da annenin sağlığı ile ilgili ciddi komplikasyonların söz konusu olduğu durumlarda başvurulan jinekolojik bir prosedürdür. Kimi zaman bireysel ya da çiftler tarafından verilecek kararlar neticesinde gerçekleştirilen kürtaj bazı durumlarda tercihten ziyade bir zorunluluk haline gelebilir.
Hangi nedenle gerçekleştirilecek olursa olsun kürtaj öncesi ve sonrası dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi sahibi olunması ve uzman önerileri doğrultusunda hareket edilmesi kritik derecede önemlidir.
Kürtaj Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kürtaj öncesi dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi aktarmadan önce kürtaj tekniği ve anestezi kararı verilme aşamasından kısaca bahsetmek istiyorum. Gebeliğin kaç haftalık olduğu ve hangi nedenle sonlandırılması gerektiği doğrultusunda kürtaj teknikleri değişebilmektedir.
Kürtaj tekniği ve anestezi türü belirlenirken hastanın kronik hastalıklarının olup olmadığı, düzenli olarak kullandığı ilaçların bulunup bulunmadığı, genel sağlık durumu gibi önemli konular hakkında bilgi alınması ve jinekolojik muayenesinin yapılması gerekir.[1]
Kürtaj öncesi süreçte yasal düzenlemeler hakkında bilgi sahibi olunması ve kürtaj işleminin gerçekleştirilmesi adına belge gerekliliği bulunuyorsa bu belgelerin de temin edilmesi önemlidir. Kürtaj görüşmeleri esnasında gerekli belgelerle ilgili hekimler ve/veya sağlık kuruluşları tarafından detaylı bilgilendirmeler yapılacaktır. Kürtaj kanunları hakkında ayrıntılı bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.
Kürtaj yaptırmaya gelinirken mümkünse yalnız olunmaması tavsiye edilir. Genel ya da lokal anestezi altında gerçekleştirilecek kürtaj işlemlerinden sonra hastaya refakat edecek birinin olmasında fayda olacaktır.
Kürtaj genel anestezi ile gerçekleştirilecekse kürtajdan önce en az 4-6 saat kadar süre ile yiyecek veya içecek tüketilmemesi gerekir. Böylece genel anesteziye bağlı riskler minimize edilebilir. Kürtaj öncesi mesane boşaltılmalıdır.
Kürtaj öncesi dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli konu da çiftlerin kan gruplarının bilinmesidir. Kan uyuşmazlığının bulunması halinde kürtaj tamamlandıktan sonraki ilk 72 saat süre zarfında kadınlara kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır. Bu iğnenin yapılmasının amacı kadının ileriki gebeliklerinde sorun yaşamamasıdır.
Tüm bunlara ek olarak kürtajı gerçekleştirecek kişinin uzman hekim olmasına dikkat edilmelidir. İşlemin steril şartlar altında gerçekleştirileceğinden de emin olunması gerekir. İstenmeyen gebeliklerin sonlandırılması için kürtaj fiyatları sorgulamaları sıklıkla yapılmakta ancak kürtajın yaptırılacağı sağlık kurumu ve/veya hekim seçimi sırasında mutlaka uzmanlığa odaklanılmalıdır.
Kürtaj Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kürtaj sonrası fiziksel ve mental olarak sağlıklı kalınması adına, kürtaj sonrası dikkat edilmesi gerekenlere uyum sağlanması önemlidir.
Kürtaj işlemi dilatasyon küretaj, vakumlu küretaj ya da yine uzman hekimlerin kontrolünde ilaçlı küretaj gibi farklı tekniklerle gerçekleştirilebilir. Tercih edilen tüm teknikler sonrası benzer riskler görülebilmektedir. Özellikle gebeliğin ilerlemesi ve ikinci trimester dönemine girilmesi ile birlikte semptomlar daha şiddetli olabilir.[2]
Kürtaj sonrası enfeksiyon riskinin azaltılması adına hekimler tarafından antibiyotik reçete edilir; reçete edilen tüm ilaçların düzenli olarak kullanılması gerekir. Enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik kullanımının yanı sıra kürtaj sonrası ilk regl dönemi de dahil olmak üzere tampon yerine hijyenik ped kullanılmalıdır.
Kürtaj sonrası kanama ihtimali yüksektir ancak kanamanın olmaması da söz konusu olabilir. Kanama meydana geldiyse bitene kadar, ki bu süre 2-3 haftayı bulabilir cinsel ilişkiden kaçınılması önerilir. Kanama devam ederken tampon yerine hijyenik ped kullanılmalıdır.
Kürtaj sonrası duş kısıtlaması yoktur, 1 hafta süre boyunca ayakta duş alınabilir. Genital bölgenin enfeksiyonlardan uzak tutulması için hekimlerin önerdiği süre boyunca, en az 1-2 hafta havuza ya da denize girilmemelidir.
Kürtaj sonrası ağır kaldırmak kasık ağrısını artırabilir bu nedenle rahim toparlayana kadar, yani 10-14 gün ağır kaldırmaktan kaçınmak gerekir.
Kürtajdan 1 hafta sonra hamilelik belirtilerinin azalması beklenir.[3] Aksi durumda mutlaka kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ile iletişime geçilmelidir. Kürtajdan 1 hafta sonra kontrol için uzmanlara gidilmesi gerekir.
Kürtaj Sonrası Kanama
Kürtaj sonrası kanama olması normaldir. Bu kanama en fazla adet kanaması gibi olur. Eğer kanamanız adetten daha fazla ise doktorunuza haber vermeniz gerekir. Kürtaj sonrası çok kanama olmasının en sık nedeni rahimde parça kalmasıdır. Ultrasonla muayene sonrasında rahimde parça kalıp kalmadığı belli olur.
Kürtaj sonrası hiç kanama olmaması da normaldir. Bazı hastalarda ise 3-4 gün kanama olmaz, sonrasında ağrı ile beraber pıhtılı bir kan gelebilir. Bu da normal kabul edilir.
Kürtaj Sonrası Ağrı
Kürtaj sonrası adet sancısına benzer kasıklarda ağrı olması normaldir. Rahim toparlarken kasılmalar olur, bu da kasıklarda ağrı yapar. Bu süreç normaldir. Doktorunuzun yazdığı ağrı kesicileri kullanabilirsiniz.
Ancak adet sancısından daha çok ağrınız varsa ve ağrı kesiciler ile ağrınız geçmiyorsa doktorunuza haber vermeniz gerekir. Rahimde parça kalması, rahim delinmesi gibi komplikasyonların belirtilerinden biri de kasık ağrısıdır.
Kürtaj Sonrası İyileşme Süreci
Kürtaj sonrası iyileşme süreci çok kısadır. Hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur. Aynı gün normal hayatına dönebilir. Eğer genel anestezi ile kürtaj yapıldıysa, kürtaj sonrası araba kullanmaktan veya dikkat gerektiren işlerden uzak durmak gerekir. Bunun dışında hasta hemen iş hayatına veya günlük hayatına dönebilir.
Kürtajdan Sonra Yatmak Gerekir mi?
Kürtaj ofis şartlarında ayaktan yapılabilen kolay bir işlemdir. Bu nedenle hastanın hastanede kalmasına gerek yoktur. Evde yatmasına da gerek yoktur. Sadece işlem sonrası anestezinin etkisi geçene kadar yatarak dinlenmek yeterli olacaktır. Anestezinin etkisi 1-2 saate kadar geçecektir. Ondan sonra yatmasına veya dinlenmesine gerek yoktur.
Kürtajdan Sonra Neler Yemeliyiz?
Kürtajdan sonra hasta istediğini yiyip içebilir. Sadece bulantıya neden olabilecek aşırı yağlı, baharatlı gıdalardan uzak durmak gerekir. Özellikle genel anestezi almış olan hastaların bu konuya özen göstermesinde fayda vardır.
Referanslar
[1]https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/97415/9789241548717_eng.pdf
[2] https://www.medicalnewstoday.com/articles/322533#what-to-expect-after-an-abortion
[3] https://www.fwhc.org/abortion/aftercare.htm